مقدمه:
همواره حفظ سلامت مادر باردار و تولد نوزاد سالم یکی از اهداف مهم بهداشتی در سراسر دنیا می باشد و در این میان مبتلایان به HIV نیز از این قاعده مستثنی نیستند.بخصوص HIV در زنان بسیار مورد توجه می باشد و تمام زنانی که با HIV زندگی می کنند و تمایلی به بارداری ندارند هم باید تحت مراقبت های تنظیم خانواده و پیشنهاد روشهای مختلف پیشگیری از بارداری قرار گیرند.
بنابراین مراقبتهای پیشگیری از انتقال HIV از مادر به نوزاد در مراحل مختلف باید مد نظر قرار گیرد که شامل پیشگیری از بروز بارداری های ناخواسته، انتخاب بهترین زمان برای بارداری، مراقبت و درمان مادر در دوران بارداری و مراقبت و درمان پیشگیرانه نوزاد متولد شده خواهد بود.
HIV از کجا آمده است؟
عفونت HIV در انسان از نوعی شامپانزه در آفریقای مرکزی ایجاد شده است.
نسخه شامپانزه ویروس (به نام ویروس نقص ایمنی simian یا SIV) احتمالاً زمانی به انسان منتقل شد که انسان این شامپانزه ها را برای گوشت شکار کرد و با خون آلوده آنها تماس پیدا کرد.
مطالعات نشان می دهد که HIV ممکن است در اواخر دهه 1800 از شامپانزه ها به سمت انسان پریده باشد.
طی چند دهه ، HIV به آرامی در سراسر آفریقا و بعداً در سایر نقاط جهان گسترش یافت. ما می دانیم که این ویروس حداقل از اواسط تا اواخر دهه 1970 در ایالات متحده وجود داشته است.
HIVچیست؟
نماد ویروس HIV (ویروس نقص ایمنی انسانی) ویروسی است که به سیستم ایمنی بدن حمله می کند. اگر HIV درمان نشود ، می تواند منجر به ایدز (سندرم نقص ایمنی اکتسابی) شود.
در حال حاضر هیچ درمان موثری وجود ندارد. هنگامی که افراد مبتلا به HIV می شوند ، آن را مادام العمر دارند.
اما با مراقبت های پزشکی مناسب می توان HIV را کنترل کرد. افراد مبتلا به HIV که تحت درمان موثر HIV قرار می گیرند ، می توانند عمر طولانی و سالمی داشته باشند و از شرکای خود محافظت کنند.
چگونه HIV تبدیل به ایدز میشود؟
سلول های CD۴، نوع ویژه ای از سلول های خونی هستن که نقش بزرگی در مبارزه بدن با بیماری ها دارن و HIV این سلولها رو تخریب می کنه. با از بین رفتن تعداد بیشتری از سلول های CD۴ سیستم ایمنی بدن ضعیف تر می شه. ممکنه فردی برای سال ها عفونت HIV را داشته باشه تا قبل از اینکه تبدیل به ایدز شود.
متاسفانه هیچ درمانی برای ایدز وجود نداره، اما داروهایی هستند که می تونن به طور چشم گیری جلوی رشد این بیماری رو کند کنند. این داروها، در خیلی از کشورای توسعه یافته میزان مرگ و میر بر اثر ابتلا به ایدز رو کاهش دادن، اما در آفریقا، هائیتی و بخش هایی از آسیا، ایدز تلفات زیادی داشته است.
این امر باعث می شود فرد مبتلا به ایدز در برابر طیف وسیعی از بیماری ها آسیب پذیر باشد ، از جمله:
-
پنومونی
-
بیماری سل
-
برفک دهان ، یک بیماری قارچی در دهان یا گلو
-
سیتومگالوویروس (CMV) ، نوعی ویروس تبخال
-
مننژیت کریپتوکوکی ، یک بیماری قارچی در مغز است
-
توکسوپلاسموز ، یک بیماری مغزی است که توسط انگل ایجاد می شود
-
کریپتوسپوریدیوز ، بیماری ایجاد شده توسط انگل روده
-
سرطان ، از جمله سارکوم Kaposi (KS) و لنفوم
HIV از طریق مایعات بدن منتقل می شود که شامل موارد زیر است:
-
خون
-
مایع منی
-
مایعات واژن و راست روده
-
شیر مادر
-
عوامل خطر
رفتارها و شرایطی که افراد را در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به HIV قرار می دهد عبارتند از:
-
داشتن رابطه جنسی مقعدی یا واژینال محافظت نشده ؛
-
ابتلا به عفونت های مقاربتی دیگر مانند سیفلیس ، تبخال ، کلامیدیا ، سوزاک و واژینوز باکتریایی ؛
-
استفاده از سوزن ، سرنگ و سایر تجهیزات تزریق و محلول های دارویی هنگام تزریق دارو ؛
-
دریافت تزریقات غیر ایمن ، تزریق خون و پیوند بافت ، و اقدامات پزشکی که شامل برش یا سوراخ غیر استریل می شود. و
-
تجربه صدمات ناشی از چوب سوزنی ، از جمله در میان کارکنان بهداشت
عفونت اولیه (HIV حاد):
برخی از افراد آلوده به HIV ظرف دو تا چهار هفته پس از ورود ویروس به بدن دچار بیماری شبیه آنفولانزا می شوند. این بیماری که به عفونت اولیه (حاد) HIV معروف است ، ممکن است چند هفته طول بکشد. علائم و نشانه های احتمالی عبارتند از:
-
تب
-
سردرد
-
درد عضلات و درد مفاصل
-
راش
-
گلو درد و زخم های دهانی دردناک
-
غدد لنفاوی متورم ، عمدتا در گردن
-
اسهال
-
کاهش وزن
-
سرفه کردن
-
عرق شبانه
روش جلوگیری از HIV:
افراد می توانند با محدود کردن قرار گرفتن در معرض عوامل خطر ، خطر ابتلا به HIV را کاهش دهند. رویکردهای کلیدی برای پیشگیری از HIV ، که اغلب به صورت ترکیبی استفاده می شوند ، عبارتند از:
-
استفاده از کاندوم زنانه و مردانه ؛
-
آزمایش و مشاوره برای HIV و STIs ؛
-
آزمایش و مشاوره برای ارتباط با مراقبت از سل (سل) ؛
-
ختنه پزشکی داوطلبانه مردان (VMMC) ؛
-
استفاده از داروهای ضد رتروویروسی (ARVs) برای پیشگیری ؛
-
کاهش آسیب برای افرادی که مواد مخدر تزریق و استفاده می کنند. و
-
حذف انتقال HIV از مادر به فرزند
درمان HIV و زنان:
اگر شما با اچ آی وی زندگی می کنید، مهم است که هر روز از داروهای اچ آی وی استفاده کنید دقیقا همانطور که تجویز شده است، ویروس را کنترل کنید و سالم بمانید. با این حال، بعضی از داروهای دیگر می توانند با داروهای HIV شما تداخل داشته باشند. این تداخلات دارویی می تواند به شما آسیب برساند یا اثر داروهای شما را ضعیف تر کند.
در صورت استفاده از هر یک از موارد ذیل، باید به پزشک خود اطلاع دهید:
-
استفاده از الکل، داروهای گیاهی یا داروهای بدون نسخه
-
استفاده از روشهای جلوگیری از بارداری هورمونی، قرص یا ایمپلنت (برخی از داروهای اچ آی وی ممکن است بر سیستم ترشح هورمون های بارداری شما تأثیر بگذارد و خطر ابتلا به بارداری را افزایش دهد. با پزشک خود در مورد نوع روش جلوگیری از بارداری که استفاده می کنید و اینکه آیا شما نیاز به روش دیگری دارید صحبت کنید).
-
بارداری یا برنامه ریزی برای باردار شدن
داروهای HIV همچنین ممکن است عوارض جانبی متفاوتی را در زنان نسبت به مردان ایجاد کند. مطالعات دیگر نشان می دهد که چربی در زنان در سراسر بدن بیشتر از مردان است و نسبت به مردان مشکلات پانکراس در زنان بیشتر است. داروهای ضد ویروسی خود را تغییر ندهید. اگر با عوارض جانبی مشکل دارید، با پزشک خود صحبت کنید.
بارداری در فرد مبتلا به ایدز:
بارداری در مادران مبتلا به ایدز با چالش های زیادی همراه است. در دوران بارداری، ویروسHIV میتواند از جفت عبور کرده و سبب انتقال ایدز به جنین شود. در حین زایمان نیز ممکن است نوزاد از طریق تماس با خون و ترشحات دیگر بدن مادر، در معرض این ویروس قرار بگیرد.
بیشتر نوزادانی که از طریق مادران خود درگیر این ویروس می شوند، در زمان زایمان به این ویروس آلوده شده اند و احتمال انتقال ایدز به آن ها در حین زایمان نسبت به زمانهای دیگر بارداری بیشتر است. شیردهی نیز میتواند سبب انتقال ویروس به نوزاد شود.
راهکارهای کاهش ریسک ابتلا جنین به ایدز توسط مادر:
به لطف پیشرفتهای چشمگیر علم پزشکی در زمینه درمان HIV، کشف داروهای جدید، انجام آزمایش ایدز و غربالگری پیش از بارداری، میتوان از انتقال ایدز به جنین جلوگیری کرد. به طور کلی تعداد نوزادان آلوده شده به HIV در دوران بارداری، زایمان و شیردهی تا حدود ۹۰% کاهش یافته است. مطالعات نشان میدهد اگر درمان این بیماری قبل از بارداری یا بلافاصله پس از تشخیص بارداری شروع شود، به طور چشمگیری میتوان از انتقال ایدز به جنین جلوگیری کرد.
اقدامات زیر میتواند خطر انتقال ایدز به جنین و ابتلا کودک به HIV را کاهش دهد:
-
زنان مبتلا به HIV لازم است طبق دستورالعمل، ترکیبی از داروهای ضد اچ آی وی را در دوران بارداری مصرف کنند؛
-
اگر بار ویروسی HIV بالا باشد، بهتر است زایمان به صورت سزارین انجام شود؛
-
بلافاصله بعد از تولد لازم است داروهای ضد ویروسی برای نوزاد تجویز شود؛
-
بهتر است مادران مبتلا به HIV شیردهی نداشته باشند و نوزاد از شیر خشک تغذیه کند.
درمان ایدز در دوران بارداری:
درمان ایدز در دوران بارداری با دو هدف انجام میشود:
1) محافظت از سلامتی بیمار؛
2) جلوگیری از انتقال HIV به جنین.
2 نظر در “HIV در زنان باردار و راه های پیشگیری HIV از مادر به جنین”