فشار خون بارداری همراه علائم و درمان فشار خون در بارداری

(فشار خون)

مقدمه:

از فشار و بارداری در دوران بارداری ، بدن شما تغییرات فیزیکی متعددی را برای جبران رشد و نمو جنین انجام می دهد. بر اساس آمار بدست آمده، از هر 10 زن یک نفر به بیماری فشار خون بالا مبتلا است. به عبارت دیگر در هر سال 30 هزار زن باردار با این بیماری دست و پنجه نرم می‌کنند.

در طول این نه ماه ، داشتن فشار خون طبیعی ایده آل است. فشار خون شما نیروی فشار خون شما به دیواره عروق است. هر بار که قلب شما می تپد ، خون را به رگ ها پمپ می کند ، که سپس خون را به بقیه بدن شما منتقل می کند. خون معمولاً با سرعتی معین از طریق رگ ها حرکت می کند. با این حال ، عوامل مختلف می توانند سرعت طبیعی جریان خون در عروق را مختل کرده و باعث افزایش یا کاهش فشار شوند. افزایش فشار در عروق می تواند منجر به افزایش فشار خون شود.

کاهش فشار در عروق می تواند منجر به فشار خون پایین شود.

فشار خون به صورت دو نوع عدد ثبت می شود. عدد سیستولیک عدد بالایی است ، که نشان دهنده میزان فشار در شریان ها هنگام ضربان قلب شما است. عدد دیاستولیک عدد پایینی است که میزان فشار در رگهای بین ضربان قلب را نشان می دهد. فشار خون شما به طور طبیعی با هر ضربان قلب افزایش می یابد و وقتی قلب در بین ضربان ها استراحت می کند ، کاهش می یابد. با این حال ، تغییرات سریع بدن شما در دوران بارداری می تواند بر این اعداد تأثیر زیادی بگذارد و باعث تغییر شدید فشار خون شود.

انواع فشار خون بارداری:

فشار خون بارداری به دلایل مختلفی ایجاد می‌شود. این دلایل در شدت و وخامت بیماری تاثیر مستقیم دارند. همچنین راه‌های درمانی و میزان خطرات ناشی از آن‌ها متفاوت است. به این ترتیب می‌توان فشار خون بارداری را به چند دسته تقسیم کرد که عبارتند از:

• فشار خون مزمن (Chronic gestational hypertension)

مادرانی که پیش از بارداری نیز با معضل فشار خون بالا مواجه هستند در دوران بارداری با این نوع فشار خون درگیر خواهند بود. در مواقعی که زنان به فشار خون بالا مبتلا هستند معمولا توصیه به بارداری نمی‌شود. درصورت تمایل مادر، برخی درمان‌های پیشگیرنده از پیش از بارداری آغاز شده و تغییرات دارویی اعمال خواهد شد.

این مادران نیاز به مراقبت و بررسی ویژه در دوران بارداری دارند و پزشک دقت خاصی بر شرایط فشار خون آن‌ها، سلامت جنین و روند بارداری‌شان دارد. ضمن اینکه درصورتی که مادر در هفته‌های اول بارداری (پیش از هفته بیستم) به فشار خون بالا مبتلا شود، پزشک با این معضل مانند فشار خون مزمن رفتار کرده و همان روند درمانی را درپیش خواهد گرفت.

• فشار خون بارداری (gestational hypertension)

معمولا از هفته بیستم خود را نشان می‌دهد. به این شکل که در این سن بارداری، فشار خون مادر در معاینات دوره‌ای بالا نشان می‌دهد. درصورتی که پزشک معاینات و آزمایش‌های لازم را انجام دهد و مشکل خطرناکی مشاهده نکند، برخی راه‌های بهبود و درمان‌های سبک را آغاز خواهد کرد. مهمترین علامت این نوع، احساس کاذب وضع حمل است.

• فشار خون ناشی از پره‌اکلامپسی (Preeclampsia)

این نوع که ناشی از مسمومیت بارداری است، درواقع نوع خطرناک فشار خون بارداری محسوب می‌شود که معمولا با علائم شدید و ناگهانی نیز بروز خواهد کرد. پزشک معمولا پس از مشاهده علائم فشار خون بالا و بررسی‌های اولیه، آزمایش‌های لازم را تجویز می‌کند. درصورت مشاهده پروتئین در ادرار مادر به مسمومیت بارداری مبتلا شده است. ریسک ابتلا به پره‌اکلامپسی در فاصله بین هفته بیستم تا سی‌ام بیشتر است

علائم پره اکلامپسی شامل موارد زیر است:

• تورم غیر طبیعی در دست و صورت

• سردردهای مداوم

• مشاهده لکه یا تغییر در بینایی

• احساس درد در بالای شکم

• حالت تهوع و استفراغ در بارداری

• مشکل داشتن هنگام تنفس.

چه چیزی باعث فشار خون بالا در دوران بارداری می شود؟

چه چیزی باعث فشار خون بالا در دوران بارداری می شود؟

هر زنی در دوران بارداری خود می تواند به فشار خون بالا مبتلا شود ، اما شما در معرض خطر بیشتری هستید اگر:

• شما قبلا پره اکلامپسی داشته اید

• بستگان نزدیک پره اکلامپسی داشته اند

• شما یک بیماری پزشکی مانند بیماری کلیوی ، دیابت یا فشار خون مزمن دارید

• شما بیشتر از 40 سال سن دارید

• شما چاق هستید

• شما دوقلو یا بیشتر حمل می کنید

• عدم فعالیت کافی

• مصرف سیگار

• مصرف الکل

• تجربه اولین بارداری

• سابقه خانوادگی فشار خون

• سن

• بارداری با کمک لقاح آزمایشگاهی

• بیماری‌های خود ایمنی

نحوه تشخیص فشار خون غیرطبیعی:

نحوه تشخیص فشار خون غیرطبیعی:

منبع معتبر AHAT قرائت غیرطبیعی فشار خون در بزرگسالان غیر باردار را به شرح زیر تعریف می کند:

1. افزایش فشار خون یک عدد سیستولیک بین 120 تا 129 و یک عدد دیاستولیک کمتر از 80 است.

2. در مرحله 1 فشار خون بالا ، عدد سیستولیک بین 130 تا 139 یا عدد دیاستولیک بین 80 تا 89 است.

3. در مرحله 2 فشار خون بالا ، عدد سیستولیک 140 یا بیشتر یا عدد دیاستولیک 90 یا بیشتر است.

4. در یک بحران فشار خون بالا ، عدد سیستولیک بیشتر از 180 و/یا عدد دیاستولیک بالاتر از 120 است.

علائم فشار خون بالا:

ممکن است همیشه نتوانید تشخیص دهید که فشار خون شما خیلی بالا یا خیلی پایین است. در واقع فشار خون بالا و افت فشار خون ممکن است علائم قابل توجهی ایجاد نکند. اگر علائم را تجربه کردید ، ممکن است شامل موارد زیر باشد:

علائم فشار خون بالا:

فشار خون بالا یا فشار خون بالا در بارداری معمولاً 140/90 میلی متر جیوه یا بیشتر تعریف می شود. ممکن است باعث شود:

• بالا رفتن ناگهانی وزن از هفته بیستم بارداری

• کاهش میزان ادرار

• تحرک کم جنین

• پوست سرخ شده

• تورم دست یا پا

• سردرد

• تنگی نفس

• درد شکم

• حالت تهوع

• استفراغ

• تغییرات در بینایی

چرا فشار خون بالا در دوران بارداری مشکل ساز است؟

چرا فشار خون بالا در دوران بارداری مشکل ساز است؟

فشار خون بالا در دوران بارداری خطرات مختلفی را شامل می شود ، از جمله:

کاهش جریان خون در جفت. اگر جفت خون کافی دریافت نکند ، ممکن است کودک شما اکسیژن کمتری و مواد مغذی کمتری دریافت کند. این می تواند منجر به رشد کند (محدودیت رشد داخل رحمی) ، وزن کم هنگام تولد یا زایمان زودرس شود. نارس می تواند منجر به مشکلات تنفسی ، افزایش خطر عفونت و سایر عوارض برای نوزاد شود.

جدا شدن جفت. پره اکلامپسی خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می دهد که در آن جفت قبل از زایمان از دیواره داخلی رحم جدا می شود. جدا شدن شدید می تواند باعث خونریزی شدید شود که می تواند برای شما و نوزاد شما تهدید کننده باشد.

محدودیت رشد داخل رحمی فشار خون بالا ممکن است باعث کند شدن یا کاهش رشد نوزاد شما شود (محدودیت رشد داخل رحمی).

آسیب به سایر اعضای بدن شما فشار خون کنترل نشده می تواند منجر به آسیب به مغز ، قلب ، ریه ها ، کلیه ها ، کبد و سایر اندام های اصلی شما شود. در موارد شدید ، می تواند تهدید کننده زندگی باشد.

زایمان زودرس گاهی اوقات برای جلوگیری از عوارض احتمالی تهدید کننده زندگی در هنگام فشار خون بالا در دوران بارداری ، زایمان زودهنگام لازم است.

بیماریهای قلبی عروقی در آینده. ابتلا به پره اکلامپسی ممکن است خطر ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی در آینده را افزایش دهد. اگر بیش از یک بار دچار پره اکلامپسی شده اید یا به دلیل داشتن فشار خون بالا در دوران بارداری ، زایمان زودرس داشته اید ، خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی در آینده بیشتر است.

درمان فشار خون بالا:

درمان فشار خون بالا:

پزشک یا ماما فشار خون شما را به طور مرتب بررسی می کند. اگر فشار خون بالا دارید ، موارد زیر مهم است:

• ترک سیگار

• رژیم غذایی سالم داشته باشید

• به طور منظم تمرین کن

• مطمئن شوید که وزن سالم دارید

در صورت افزایش خفیف فشار خون، خانم باردار چند روز در بیمارستان تحت کنترل قرار می‌گیرد. در صورت بررسی و مشاهده‌ی وضعیت مناسب جنین و مادر، می‌توانند ترخیص شوند و در این شرایط تا زمان اتمام بارداری خانم باردار باید فعالیت کمتری داشته باشد و به صورت مکرر فشار خون، پروتئین موجود در ادرار و وضعیت او تحت کنترل باشد. به علاوه، حرکت جنین نیز توسط مادر باید مورد بررسی قرار گیرد.

اما اگر فشار خون بارداری به شدت (فشار خون بیش از 110/160) افزایش پیدا کند، برای کاهش فشار خون دارو تجویز می‌شود و مادر تا زمان اتمام بارداری در بیمارستان بستری می‌شود. در صورت عدم اتمام هفته‌ی 34 بارداری مصرف کورتیکواستروئیدها برای تسریع بلوغ ریه و ارگان‌های دیگر جنین مورد استفاده قرار می‌گیرد و در شرایط وخیم‌تر، اگرچه رشد مناسبی برای جنین داخل رحم صورت نگرفته ‌باشد و یا هفته‌ی 37 بارداری به اتمام رسیده باشد، باید سزارین صورت گیرد و یا این‌که مادر باید تا زمان بلوغ بیشتر جنین، در بیمارستان بستری شود.

تدابیر طب سنتی جهت کنترل و درمان فشار خون بارداری:

تدابیر طب سنتی جهت کنترل و درمان فشار خون بارداری:

• حجامت بین ماه‌های ۴ تا ۷ بارداری، یکی از بهترین راههای پیشگیری از این مساله است.

• در صورت ضرورت و با توجه به وضعیت جسمانی و مزاجی بیمار، تکرار این حجامت نیز منع چندانی ندارد. البته این نکته، صدور جواز حجامت در موارد ضروری است و نه الزام زنان باردار به این کار.

• ترکیب مساوی عرق کاسنی و شاهتره به عنوان یک ترکیب ملایم و مناسب برای کنترل فشار خون در این دوران

• در تعداد کمی از افراد سرد مزاج که با خوردن عرق فوق، دچار مشکل می‌شوند می‌توانید کمی عرق بابونه هم اضافه کنید.

• مادرانی که به این درمان پاسخ ندهند بسیار کم هستند و لذا در صورت بروز این مشکل، با خیالی آسوده، روزانه دو سه استکان از داروی فوق را تا رفع مشکل مصرف کنید.

• رفع یبوست، کمی محدودیت مصرف نمک و چربی و آرامش روحی هم درمان را کامل خواهند نمود.

• خودداری از مصرف داروهایی که می توانند باعث افت شدید و سریع فشار خون شوند؛

• (مثل سیاهدانه، چای ترش و …)

• بسیاری از دستورات عمومی در مورد درمان فشار خون های معمول، در فشارخون بارداری نیز کاربرد دارند.

• فعالیت جسمانی مناسب (انجام تمرینات کششی بدن همراه با تنفس عمیق، انجام پیاده روی منظم روزانه حداقل ۲۰ دقیقه یا انجام تمرینات ملایم یوگا)

• کاهش مصرف غذاهای چرب، تند و مصنوعی و دیر هضم؛

• تعدیل مصرف نمک؛

• افزایش مصرف غذاهای گیاهی مناسب و … از این جمله اند.

• پرهیز از پرخوری و درهم خوری

این تفکر که خانم باردار باید به اندازه ۲ نفر غذا بخورد کاملاً غلط است. پرخوری و در نتیجه افزایش وزن یکی از مهمترین عوامل خطر افزایش فشار خون به حساب می‌آید.پس غذا را خوب بجوید و قبل از احساس سیری دست از غذا خوردن بکشید.

غذاهای مناسب برای کاهش فشار خون در بارداری:

غذاهای مناسب برای کاهش فشار خون در بارداری:

• برگ‌های سبز

• کاهو

• کلم بروکلی

• برگ تربچه

• اسفناج

• برگ چغندر

• گوجه فرنگی

• هویج

• لوبیا سبز

• نخود فرنگی

• پیاز

• مارچوبه

• کرفس

• سیر

• انواع توت‌ها

• چغندر قرمز

• محصولات شیری فرآوری شده

• ماست طبیعی

• پنیر پارمسان

• پنیر چدار

• پنیر موزارلا

• دانه‌های کامل

• جو

• ارزن

• آرد گندم کامل

• برنج قهوه‌ای

• گندم سیاه

• کوینو آ

• موز

• ماهی سالمون یا هر ماهی حاوی امگا ۳

• پنیر

• زرده تخم مرغ

• جگر گاو

• ماهی خال مخالی، ماهی تن و ماهی قزل آلا

• سایر مواد غذایی که ویتامین D را تقویت می‌کنند عبارتند از:

• آب پرتقال

• شیر سویا

• برخی محصولات لبنی

• غلات

• شکلات تیره

• پسته

• روغن زیتون

• انار

عوارض فشار خون بالا در دوران بارداری چیست؟

عوارض فشار خون بالا در دوران بارداری چیست؟

عوارض فشار خون بالا برای مادر و نوزاد می تواند شامل موارد زیر باشد:

برای مادر: پره اکلامپسی نماد خارجی ، نماد اکلامپسی خارجی ، سکته مغزی ، نیاز به تحریک زایمان (دادن دارو برای شروع زایمان برای زایمان) و جدا شدن جفت (جدا شدن جفت از دیواره رحم) .1،4،5

برای نوزاد: زایمان زودرس (زایمانی که قبل از هفته 37 بارداری اتفاق می افتد) و وزن کم هنگام تولد (هنگامی که نوزاد با وزن کمتر از 5 پوند ، 8 اونس متولد می شود) .1،6 فشار خون بالا مادر مشکلاتی را برای زایمان ایجاد می کند نوزاد به اندازه کافی اکسیژن و مواد مغذی برای رشد دریافت کند ، بنابراین مادر ممکن است مجبور شود نوزاد را زود به دنیا بیاورد.

پزشک فشار خون یک زن باردار را اندازه گیری می کند.

آیا راهی برای جلوگیری از فشار خون بالا در بارداری وجود دارد؟

آیا راهی برای جلوگیری از فشار خون بالا در بارداری وجود دارد؟

دستورالعمل‌های مرتبط با رژیم غذایی برای خانم‌های باردار در افراد مختلف متفاوت است. همچنین خانم‌های باردار باید از مصرف سیگار و الکل به شدت خودداری کنند؛ چراکه، هر دو مورد منجر به افزایش فشار خون می‌شود.

نمک در دوران بارداری بسیار مهم است، برای جلوگیری از بالا رفتن فشار خون نباید بیش از اندازه آن را محدود کنید؛ چراکه، بر رشد و نمو جنین تاثیرگذار است.

بارداری منجر به تغییرات هورمونی، جسمی و روحی می‌شود. این شرایط می‌تواند منجر به استرس شود و کنترل فشار خون را دشوار کند. روش‌های کنترل استرس شامل یوگا در بارداری و مدیتیشن است.

سخن آخر:

با رژیم غذایی و ورزش می‌توان عامل افزایش فشار خون یعنی چاقی را کاهش داد یا کنترل کرد. در دوران بارداری افزایش وزن طبیعی است. اگر نگران افزایش وزن بیش از اندازه‌اید، در این باره با پزشک خود مشورت داشته باشید.